Zijn er wel files op de A27?

Rijkswaterstaat verwacht in 2011 en 2015 vrijwel geen files meer op knooppunt Rijnsweerd
Files verdwijnen vanzelf, dus geen behoefte aan meer asfalt

KvU heeft aangetoond dat de files op de Ring Utrecht opgelost kunnen worden zonder de aanleg van nog meer snelwegen en/of rijstroken. Maar Rijkswaterstaat zelf gaat er zelfs van uit dat er helemaal maatregelen getroffen hoeven te worden: de files verdwijnen vrijwel vanzelf. Althans, dat blijkt uit het model waarmee Rijkswaterstaat de luchtvervuiling laat berekenen.
De filemeldingen van de Verkeersinformatiedienst in 2010 duiden er ook helemaal niet op dat knooppunt Rijnsweerd bijdraagt aan file-vorming.
In onderstaande gaan we eerst in op de filevorming volgens Rijkswaterstaat in 2011 en 2015, en daarna op de meldingen van de Verkeersinformatiedienst in 2010.naar boven

Links naar het monitoringstool vindt u links.

Files in 2011 en 2015, volgens Rijkswaterstaat

De plannen tot verbreding van de snelwegen rond Utrecht zijn gebaseerd op berekeningen met een verkeersmodel, waarmee de diverse verkeersstromen rond Utrecht worden voorspeld. De uitvoer van dat model wordt ook gebruikt als invoer van een model om de luchtvervuiling te berekenen. De in- en uitvoer van dat model kan bekeken worden op een site van het ministerie van infrastructuur en milieu. Die site heet "monitoringstool", en wel omdat ermee in de gaten wordt gehouden ("gemonitord") of Nederland aan de Europese normen voor luchtvervuiling gaat voldoen. KvU heeft deze site gebruikt om de invoer van het monitoringstool, en dus de uitvoer van het verkeersmodel, te bekijken.
Met het "tool" zijn alle wegvakken die het knooppunt Rijnsweerd op- of afgaan geselecteerd. Het plaatje links brengt die wegvakken in beeld (blauw gekleurd). Het "tool" laat vervolgens zien hoeveel auto's er per dag op die wegvakken rijden, gesplitst naar licht (personenauto's), middelzwaar, zwaar en busverkeer. Ook wordt getoond hoeveel file er staat, uitgedrukt in percentage van de tijd, ook weer uitgesplitst naar voertuigtype. Dit kan gedaan worden voor verscheidene jaren; wij hebben de jaren 2009, 2011 en 2015 bekeken.
De resultaten staan in onderstaande "Tabel van wegvakken voor knooppunt Rijnsweerd".
De tabel laat zien dat op veel wegvakken de filedruk sterk afneemt tussen 2009 en 2015. In 2015 is er slechts één ingaand wegvak met file, te weten naar het zuiden. De file daarop duurt 1% van de tijd, dus een kwartier. Er zijn ook nog een paar uitgaande wegvakken met files, maar die files kunnen niet ontstaan zijn op het knooppunt; het gaat immers om uitgaand verkeer. Wat echter vooral opvalt is dat op vrijwel elk wegvak de fileduur in 2015 enorm is afgenomen ten opzichte van 2009. De fileproblemen lossen dus vanzelf op!
Het verdwijnen van de files wordt niet verklaard door een afname van het verkeer. KvU heeft ook opgeteld hoeveel verkeer het knooppunt oprijdt, in totaal uit de vier richtingen. De resultaten zijn samengebracht in de onderstaande tabellen "Totalen in- en uitgaand verkeer knooppunt Rijnsweerd". Er blijkt uit dat het verkeer van 2009 tot 2015 met meer dan 4% per jaar groeit.
Er zijn verscheidende verklaringen waarom files verdwijnen terwijl het verkeer toch drukker wordt:

Er is meer asfalt aangelegd. Inderdaad worden er conform een spoedwetprocedure twee extra rijstroken aangelegd, langs de A27, van zuid naar noord. Als dit de verklaring zou zijn zou je verwachten dat terug te vinden in nieuwe wegvakken. Daarvan is echter geen sprake. Bovendien kunnen deze extra rijstroken niet verklaren waarom de files uit noord, oost en west ook, en soms zelfs sterk, afnemen.
De snelheid wordt beperkt tot 80 km/h. Dit leidt tot een verbetering van de doorstroming (zie ook onze pagina "Is tachtig prachtig?" over snelheidseffecten). Ook daarvan is echter geen sprake. De "Tabel van wegvakken voor knooppunt Rijnsweerd" geeft ook de maximum snelheden op de wegvakken. Nergens wordt een lagere maximumsnelheid gebruikt.
De invoer van het monitoringstool is foutief. Daarvoor hebben we ook aanwijzingen, zie onze pagina over de situatie op de A12. Toch gaan we daar niet van uit, omdat we dan eigenlijk niet om de conclusie heen kunnen dat de minister van infrastructuur en milieu de Tweede Kamer voorliegt.
De files ontstaan niet voor of op het knooppunt, maar erna. Een file die er in 2009 stond was dan de staart van een file, die bij een flessenhals verderop begon. Door die flessenhals aan te pakken verdwijnt de file. De file top50 van de Verkeesinformatiedienst wijst inderdaad in die richting. (Zie het volgende hoofdstukje op deze pagina)

In deze opsomming van mogelijke oorzaken van het verdwijnen van files vindt dus alleen de laatste ondersteuning door ander bewijs. Kortom, de files verdwijnen zonder ingrepen in de Ring Utrecht. naar boven

Files in 2010 volgend de Verkeersinformatiedienst

De Verkeersinformatiedienst stelt jaarlijks een file top50 op. Op 12 februari 2011 hebben we de top50 over 2010 bekeken. De eerst 30 staan hieronder. We vinden daar files op de A27 en A28 waarvan de staart wellicht op knooppunt Rijnsweerd heeft gestaan: Het gaat om de files met de "kop" in Bilthoven (de file op plaats 11) en met de kop in Den Dolder (plaats 14). Inderdaad duidt dit erop dat de files ontstaan bij een flessenhals niet op, maar achter het knooppunt.naar boven

naar boven

Tabel van wegvakken voor knooppunt Rijnsweerd

Onderstaande tabel is ontleend aan hetnaar boven monitoringstool. Voor alle 15 wegvakken die in bovenstaand plaatje blauw gekleurd zijn worden in de tabel gegeven:

Segmentnummer: onder dit nummer is het wegvak ingevoerd in de database van het ministerie. Geel: wegvak niet aanwezig in 2009
Straatnaam, bij rijkswegen ook: naam van het knooppunt of naam en nummer van de afslag
Wegtype: 92 is weg door open terrein; 93 en 94 zijn snelweg, waarbij op type 94 dynamisch verkeersmanagement wordt toegepast
Snelheidstype: c is normaal stadsverkeer, a is “snelweg algemeen”: Typisch snelwegverkeer, een gemiddelde snelheid van ongeveer 65 km/h, gemiddeld ca. 0,2 stops per afgelegde km.
Maximum snelheid voor personenauto's in 2011 (oranje: andere snelheid in 2009 of 2015)
Aantal personenauto's per etmaal

7 t/m 15: stagnatiefactoren: procent van de tijd met files. Oranje: afname sinds het voorgaande jaar met meer dan 4% (1 uur file); rood: afname meer dan 8% (2 uur file).	Stagnatiefactor: notatie	2009	2011	2015
	Personenauto's	SFP09	SFP11	SFP15
	Middelzwaar vrachtverkeer	SFM09	SFM11	SFM15
	Zwaar vrachtverkeer	SFZ09	SFZ11	SFZ15

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15
Segment	Straatnaam	Wt	Sn	MxP	IntP09	SFP09	SFP11	SFP15	SFM09	SFM11	SFM15	SFZ09	SFZ11	SFZ15	naar boven
1066608	A28-oost, knp in	93	a	100	10319	0	0	0	0	0	0	0	0	0
1066615	A28-oost, knp in	93	a	100	44082	9	0	0	6	0	0	7	0	0
1066583	A28-oost, knp uit	93	a	100	16397	0	0	0	0	0	0	0	0	0
1066636	A28-oost, knp uit	93	a		5524	0			0			0
1066644	A28-oost, knp uit	93	a	100	30044	21	0	5	16	0	3	16	0	3
1066097	A28-west, knp in	93	a	100	15955	0	0	0	0	0	0	0	0	0
1066090	A28-west, knp uit	93	a	50	14188	0	0	0	0	0	0	0	0	0
1066266	A27-noord, knp in	93	a	100	17263	26	0	0	35	0	0	38	0	0
1066298	A27-noord, knp in	93	a	100	35354	3	0	0	0	0	0	0	0	0
1066291	A27-noord, knp uit	93	a	100	19594	0	0	0	0	0	0	0	0	0
1066301	A27-noord, knp uit	93	a	100	30301	0	5	0	0	4	0	0	4	0
1066461	A27-zuid, knp in	93	a	100	39766	4	4	0	4	4	0	4	4	0
1066467	A27-zuid, knp in	93	a	100	37788	11	2	1	7	1	1	8	1	1
1066448	A27-zuid, knp uit	93	a	100	41060	7	0	2	6	0	2	6	0	2
1066455	A27-zuid, knp uit	93	a	100	38864	15	7	7	13	8	6	14	8	6

naar boven

Totalen in- en uitgaand verkeer knooppunt Rijnsweerd

2009

voertuigtype	ingaand	uitgaand	op het knooppunt aangemaakt
licht	200527	195972	-2%
middelzwaar	8306	9601	16%
zwaar	10292	11929	16%
bussen	0	0

2011

voertuigtype	ingaand 2011	toename sinds 2009	uitgaand 2011	toename sinds 2009	op het knooppunt aangemaakt
licht	204925	2%	214406	9%	5%
middelzwaar	10049	21%	10667	11%	6%
zwaar	12448	21%	13211	11%	6%
bussen	0		0

2015

voertuigtype	ingaand 2015	toename sinds 2011	uitgaand 2015	toename sinds 2011	op het knooppunt aangemaakt
licht	245776	20%	250579	17%	2%
middelzwaar	10595	5%	11304	6%	7%
zwaar	13301	7%	14272	8%	7%
bussen	0		0