Artikelen Planstudie Ring Utrecht

Afschaffen 80 km-zones en 130 km/h op de snelweg: Waarom niet?

Meer luchtvervuiling - meer slachtoffers

De uitstoot van fijnstof neemt behoorlijk toe bij hogere snelheden. Bij een verhoging van 120 naar 130 km/h stijgt de CO2-uitstoot met 10%. Dit doet de milieuwinst, verkregen door het belastingvoordeel op schone auto's, volledig teniet (Goudappel Coffeng, hier geciteerd). Het aantal locaties waar de normen voor de luchtkwaliteit worden overschreden, zal toenemen met 29%. En in tegenstelling tot wat de minister beweert, gaat het ook zeker niet goed met de luchtkwaliteit in Nederland. Het Utrechtse meetnet laat bijvoorbeeld talloze knelpunten zien en ook het officiële RIVM meetpunt in Utrecht voldoet net als vele andere niet aan de normen die vanaf 2012 (voor het hele jaar) zullen gelden. Van enige 'ruimte' onder de normen is zeker geen sprake. Daar komt nog bij dat de minister de normen ten onrechte beschouwt als gezondheidsnormen. Gezondheidsschade ten gevolge van fijnstof treedt echter ook beneden de norm op, zeker onder astmapatienten. Volgens het Astmafonds overlijden jaarlijks 700 astmapatiënten als gevolg van vuile lucht; en dat terwijl onze lucht -volgens de Rijksoverheid- schoon genoeg is. 

Hoewel het ministerie uitgaat van een toename van slechts 0.1 microgram fijnstof per m2, blijkt uit diverse onderzoeken dat de afname van fijnstof rond de 80 km-zones in de grote steden vele malen groter is, namelijk 1 tot 3 microgram per m3 (bron: VK van 8-12-11, p.1). Van de 80 km-zone rond Amsterdam is zelfs bekend dat het invoeren van de 80 km-zone 7% minder fijnstof opleverde en maar liefst 15% minder roet (onderzoek van Marieke Dijkema, Universiteit Utrecht, geciteerd in de Volkskrant van 8-12-11, p.25). Ook van de 80 km-zone in Rotterdam is bekend dat de invoering tot een flinke daling van 4 microgram fijnstof per m3 (op 50 meter van de snelweg) heeft geleid (metingen van TNO). De cijfers liggen aanzienlijk hoger dan de 0.5 to 1% toename (0.1 microgram) waar de minister van uitgaat. Met name de afname van roet is opzienbarend, aangezien roet zeer schadelijk voor de gezondheid is. Het ministerie houdt hier geen rekening mee; er is immers geen normering voor roet. Het onderzoek van Dijkema bevat overigens zeer betrouwbare data, omdat de GGD Amsterdam al sinds de jaren 90 een meetstation heeft langs de Ring West, een unicum in Nederland. Ook van de 80 km zone in Rotterdam is bekend dat de invoering tot een flinke daling van 4 microgram fijnstof per m3 (op 50 meter van de snelweg) heeft geleid (metingen van TNO). De cijfers liggen aanzienlijk hoger dan de 0.5 to 1% toename (0.1 microgram) waar de minister van uitgaat. Ook voormalig minister van Verkeer Camiel Eurlings, kwam in een brief aan de Tweede Kamer over de proef met de 80 km-zones in 2005 tot dezelfde conclusies: de verkeersemissies namen af (NOx met 20 a 30%, fijnstof met 10%) en de luchtkwaliteit verbeterde gedurende de proef.