Geen extra geld voor inpassing Noordelijke Randweg Utrecht

  • Print

Robert Kochplein_verhoogdWoensdag 17 juni organiseerde de gemeente Utrecht een informatieavond over de plannen met de NRU (Noordelijke Randweg Utrecht) in Overvecht. Het was de eerste informatie-bijeenkomst sinds lange tijd. De gemeente wil het participatieproces nu weer opstarten, om in september 2016 een Collegebesluit te kunnen nemen over de definitieve ontwerpvariant. Zorgpunt daarbij is de ruimtelijke inpassing, waar niet genoeg budget voor is gevonden.

Het was druk in ZIMIHC theater Stefanus aan de Braziliëdreef. Opvallend genoeg was zeker tweederde van de aanwezigen nog nooit op een NRU bijeenkomst geweest. Voor deze mensen bevatte de avond heel wat nieuws, zo bleek wel uit de soms felle reacties. Wie al eerder participeerde kreeg weinig nieuws te horen. De avond was dan ook vooral bedoeld als opstart richting het komende participatietraject.

Voorkeursvariant vs Wensvariant

Er ligt al een Collegebesluit met daarin een Voorkeursvariant (2x2 rijstroken, 80 km/h en minstens één verkeersplein waar de NRU onderdoor gaat) en een Wensvariant (NRU verdiept bij alle verkeerspleinen, indien er meer budget is). Het budget was echter niet genoeg voor meer dan één verdiept verkeersplein. De situatie is als volgt: Provincie en gemeente leggen samen 50 miljoen euro neer. De Rijksbijdrage is 130 miljoen euro (ex BTW. Rijkswaterstaat rekent inclusief BTW, ofwel 165 miljoen). Voor de wensvariant met drie verdiepte pleinen is 240 a 250 miljoen euro nodig, 35 miljoen per plein extra dus .

Hoewel de vastgestelde voorkeursvariant 2x2 rijstroken als uitgangspunt heeft, zijn daar ook zorgen over, blijkt meteen al. Overal in het land worden vluchtstroken immers omgezet in spitsstroken. Dat gevaar ligt ook bij de NRU op de loer, merkt iemand op. Bovendien krijgt de NRU met de toe- en afritten erbij sowieso al minstens 2x3 rijstroken op de helft van het traject. Die 2x2 klinkt compacter dan het in werkelijkheid zal zijn.

Kan het? Die vraag kwam ik de afgelopen tijd vaak tegen in documenten van de gemeente. Qua verkeer, lucht- en geluidhinder zou de voorkeursvariant moeten "kunnen", volgens een verkeersambtenaar. Maar zonder de details daarvan gezien te hebben, neem ik uitkomsten van verkeersmodellen met een korreltje zout (zie dit artikel over het Utrechtse verkeersmodel).

Meer lezen over deze voorkeursvariant, de gevolgen voor lucht/geluidhinder en de verkeerscirculatie in Overvecht? Lees dan dit artikel uit juni 2013: Opwaarderen Noordelijke Randweg Utrecht: kansen én problemen voor Overvecht.

Geen extra budget voor optimale inpassing

Gezien de enorme bedragen die bij de planstudie Ring Utrecht gemoeid zijn (verbreding A12, A27 en aanpak van knooppunt Rijnsweerd), is de beperkte Rijksbijdrage een teleurstelling. Verschillende mensen merken op dat het beter is om het plan uit te stellen. Wacht totdat je genoeg geld hebt voor een optimale inpassing; neem geen genoegen met half werk. Een ander geluid dat ik na afloop hoorde: Uitstel van het plan is onwenselijk; je kunt het beste beginnen met de aanpak van het Ghandiplein (het meest noordelijke plein) en misschien het volgende plein. Met de aanpak van het laatste plein wacht je. Zo hou je zicht op de optimale variant en verhoog je in de tussentijd de capaciteit van de NRU door twee kruisingen ongelijkvloers te maken.

Wethouder Lot van Hooijdonk had de opdracht om dat extra geld te gaan zoeken. En dat is dus niet gelukt. Niet bij het Rijk, niet in Europa. Daarmee lijkt de zgn. Wensvariant een DROOM te blijven. Het is pijnlijk. Zowel bewoners als gemeente zien die verdiepte verkeerspleinen als enige manier om de NRU optimaal in te passen. De verhoogde pleinen doorkruisen de zichtlijnen op het landschap en houden de Gageldijk en haar bewoners volledig uit het zicht. Welk verkeersplein verdiept wordt, is nog onduidelijk. De gemeente heeft een lichte voorkeur voor het Ghandiplein, gezien de cultuurhistorie (Fort de Gagel) en herstel van de Klopvaart.

Het uiteindelijk ontwerp kan trouwens wel iets goedkoper. Cor van Angelen (verkeerskundige) merkt op dat het ontwerp van het Robert Kochplein wel erg "robuust" is. Dat kan een heel stuk compacter en goedkoper. Een ambtenaar beaamt dat.

De NRU in het Utrechtse mobiliteitsnetwerk

De eerste vraag van de avond gaat terug naar basis: Waarom eigenlijk de NRU aanpakken? Wethouder Lot van Hooijdonk:

"Als de NRU goed functioneert als weg, scheelt dat auto's in de stad, ook in Overvecht. Het is beter voor ons hele verkeerssysteem. [...] De situatie moet er op vooruit gaan qua luchtkwaliteit, geluid, maar ook inpassing en oversteekbaarheid moeten beter."

Met die laatste bedoelt de wethouder de verbinding met het Gagelbos en Noorderpark aan de overkant. Een van de fiets/voetgangersbruggen is er al; of de twee andere er allebei komen, is helaas nog niet bekend.

Verschillende bewoners vragen zich af of de binnenstad en het doorgaande verkeer niet meer profiteren van het plan dan Overvecht zelf. "Laat de binnenstad haar eigen problemen oplossen", merkt een toehoorder op. Een ander: "De NRU is ooit bedoeld als wijkontsluiting voor mensen uit Overvecht, niet als onderdeel van de Ring Utrecht. Begin eerst eens met het verminderen van autoverkeer in de binnenstad. Verminder het aantal parkeergarages in het centrum; mensen kunnen prima parkeren in P+R's aan de stadsranden." De mevrouw aan het woord heeft nog een goede uitsmijter: "Reken eens uit hoeveel gezondheidskosten hiermee gemoeid zijn!"

Een verhoogd Robert Kochplein, waarbij het Tuincentrum rechts - anders dan het plaatje doet vermoeden - niet ingepast kan worden (tekst loopt door onder het plaatje). 

Robert Kochplein_verhoogd_600

Afkoppeling van Gageldijk, Moldaudreef en Zambesidreef

De bereikbaarheid van de wijk was een groot issue deze avond. Bewoners van de Gageldijk waren ontevreden over de (slechts) twee aansluitingen van de Gageldijk op de NRU, namelijk bij het Robert Kochplein en het Ghandiplein. Daarmee vervallen de toeritten daartussen. Een ambtenaar legt uit dat de NRU met 80 km/h geen kleine toeritten vanaf de Gageldijk kan hebben. Bovendien maak je met die kleine toeritten sluipverkeer juist mogelijk. Bewoners zijn vooral bezorgd over precies dat sluipverkeer. Nu al is dat een groot probleem. Handhaving en weginrichting schieten duidelijk tekort.

Ook de afkoppeling van de Moldaudreef en Zambesidreef werd druk bediscussieerd. De Zambesidreef zal eind dit jaar al afgekoppeld en heringericht zijn. De participatie-bijeenkomsten met buurtbewoners zijn al gestart. De Moldaudreef ligt ingewikkelder. De gemeente weet nog niet hoe het autoverkeer moet gaan rijden: door de wijk of om de wijk. Het verschil daartussen bleef ongewis. Gezien het beleid van de gemeente is meer verkeer door de wijk ongewenst, maar ook moeilijk te voorkomen. Het is een van de hoofdpunten in het komende participatietraject.

Planning en vorm van participatie

Participatie kan het komende jaar op drie manieren: via de gewone informatiebijeenkomsten, via deelname aan DROOM en de Adviesgroep. Vanuit de gewone bijeenkomsten neemt de gemeente bruikbare tips mee. De Adviesgroep gaat verder. Zij geeft advies aan het College van B&W, waarbij de intentie bestaat om het advies over te nemen, tenzij er gegronde bezwaren zijn. Deelname aan DROOM kan ook. DROOM is een werkgroep van actieve bewoners die zich inzetten voor een goede inpassing van de NRU. Zij nemen inbreng van bewoners mee in de Adviesgroep. De adviesgroep begint nog deze maand; de brede informatiebijeenkomsten komen pas voorjaar 2016. Het Collegebesluit staat gepland voor juli - september 2016.

De eerste spade zou in 2020 de grond in moeten. Maar, zoals een ambtenaar opmerkt: "Het Rijk is wispelturig. Voor na 2016 maken we daarom geen planning." Daar hebben ze gelijk in. Het Rijk stelde de NRU plannen eerder zomaar 12 jaar uit, om het een jaartje later weer 8 jaar te vervroegen. Wie weet waar dat eindigt. Het wordt bovendien spannend hoe de aanpak samenvalt met die van de A27. Mocht dat gelijk gaan lopen, dan krijgt het Utrechtse verkeerssysteem het nog druk gedurende een paar jaar. Niet voor niets zou de NRU oorspronkelijk al in 2016 af moeten zijn, ruim voor de aanpak van de A27, zo was de eis van de minister.

--

Tekst: Olivier Beens

Alle informatie over de NRU plannen en het officiële verslag van deze bijeenkomst vind je op www.utrecht.nl/nru

Kijk hier voor alle documenten over de voorkeursvariant.

Voor wie een snelle computer heeft: Het ruimtelijk model met alle pleinvarianten is hier te bekijken. Een alternatief is deze video.